📖 Voorwoord

Hé? Waar is het voorwoord, zul je je misschien afvragen als je het boek openslaat. Goed nieuws. Je hebt het gevonden. Samen met Bot Uitgevers hebben we ervoor gekozen om het voorwoord niet in het boek op te nemen. We wilden dat je meteen een duik kon nemen in de essentie van de golven van overvloed, zonder omwegen. Het voorwoord - waarin ik vertel hoe dit boek tot stand kwam en waarom ik het moest schrijven - vind je hier op Substack. Voor wie nieuwsgierig is naar het verhaal achter het verhaal.

Elke zomer, na de rust van de vakantie, begint voor mij een ritueel van reflectie. Pen en papier, of eigenlijk laptop en muis, voor een persoonlijk manifest waarin ik mezelf de vraag stel: wat kan beter, en hoe verrijk ik het leven van mezelf, mijn gezin, en de mensen om me heen? Gewoonlijk blijft zo'n manifest beperkt tot een paar pagina's, soms zelfs gewoon bullet points in mijn notities-app. Praktische puntjes waar ik zo nu en dan naar terugkeer voor een dosis motivatie. Een kompas voor het komende jaar.

In de zomer van 2023 begon ik - zoals altijd - te schrijven, maar deze keer stopten de gedachten niet. Ze bleven maar stromen, en voor ik het wist was mijn eenvoudige manifest uitgegroeid tot een manuscript voor een boek. Wat hield me deze keer wakker? Het was het principe van onbegrensde groei dat ik overal om me heen zag. Technologie die exponentieel versnelt, bedrijven die elk kwartaal moeten groeien, data die verdubbelt, AI die slimmer wordt, steden die uitdijen. Zelfs ons sociale leven dat zich eindeloos uitbreidt via platforms en netwerken. Al die groei fascineerde me, maar hield me ook wakker met vragen die niet meer pasten op een A4'tje.

Dit manifest was anders, omdat de wereld anders was geworden. De technologische ontwikkelingen volgen elkaar inmiddels zo snel op dat het bijna onmogelijk is geworden om een jaar vooruit te kijken, laat staan verder. Mijn gebruikelijke jaarlijkse blik vooruit was overgenomen door verwondering over hoe de wereld - het decor waarbinnen ik plannen maak - zal blijven veranderen, zal blijven groeien. En plotseling realiseerde ik me dat groei het thema was waarover ik dieper moest nadenken, omdat het de sleutel vormde tot het begrijpen van onze tijd.

Groei fascineert me mateloos. Als onderdeel van een generatie die de overgang van analoog naar digitaal bewust heeft meegemaakt, vroeg ik me al in de late jaren 80 af hoe de wereld eruit zou gaan zien in de 21e eeuw. Geboren in 1974, groeide ik op in een tijd waarin technologische doorbraken elkaar opvolgden met jaren ertussen - de personal computer, de cd-speler, de mobiele telefoon. Maar er hing een belofte in de lucht dat deze cyclus zou versnellen, dat die jaren maanden zouden worden, en die maanden dagen. Ik fantaseerde over een krant waarin elke dag een nieuwe uitvinding gepresenteerd zou worden, een wereld waarin innovatie de dagelijkse routine zou worden.

De werkelijkheid bleek nog veel gekker dan mijn wildste fantasieën. Mijn sociale media kanalen stromen over van nieuwe ontdekkingen, applicaties en technologische vooruitgang - per minuut! Het stroomt voorbij op mijn scherm in een eindeloze stroom van nieuwe doorbraken, nieuwe mogelijkheden en daarbij nieuwe vragen. En steeds vaker word ik geconfronteerd met een oude wijsheid van Socrates: er is zoveel dat ik niet weet, mis of zal weten. De trendlijn is echter onmiskenbaar: deze golven van verandering zullen in de 21e eeuw blijven toenemen en deze turbulente oceaan van vernieuwing wordt óf onze zondvloed óf een regenboog van vooruitgang.

Daarom ben ik gaan zoeken naar woorden, concepten en een strategie om de aankomende golven te doorgronden. Eerst voor mezelf: hoe kan ik mijn leven zo inrichten dat ik een positieve bijdrage lever? Die persoonlijke zoektocht bracht me bij de grotere vragen die ieder mens uiteindelijk tegenkomt: wat is de bedoeling, en wat is mijn rol? Het zijn de vragen van mijn tweede leven. Dat begon op het moment dat ik me realiseerde dat ik er maar één had. Zoals Confucius het uitdrukte: We hebben twee levens, en het tweede begint wanneer we beseffen dat we er maar één hebben. Tussen alle informatie en mogelijkheden die op me afkomen, had ik een kompas nodig. Iets om te navigeren tussen wat belangrijk is en wat ruis.

Tussen de zomer van 2023 en nu is er ongelooflijk veel gebeurd. Dit boek begon als het laatste boek over AI dat niet met AI geschreven zou worden, maar AI ontwikkelde zich zo snel dat ik uiteindelijk toch AI heb omarmd in de afronding van het schrijfproces. Tegelijkertijd heeft zich razendsnel rondom mij een prachtig netwerk van aanjagers, denkers en vrienden verzameld. Zo ontstond het Innovation Network, omdat ik steeds sterker overtuigd raakte van de rol die ik wilde spelen in deze transitie. En ik ben onwijs dankbaar voor alle vrienden van het Innovation Network en mijn maat Aragorn, die mijn gedachten continu hebben aangescherpt en zo hebben geholpen om dit boek tot leven te brengen.

De urgentie werd me steeds duidelijker naarmate ik dieper groef in de patronen van exponentiële groei. We leven in een tijd waarin alles sneller gaat, slimmer wordt, en we nagenoeg alle ideeën die we hebben tot uitvoer kunnen brengen. De kanteling van schaarste naar overvloed maakt meer mogelijk dan ooit. En dat maakt het paradoxaal genoeg moeilijker om te weten wat je moet doen, of wie je eigenlijk bent tussen al die veranderingen. Deze overgang zal gepaard gaan met heftige transformaties: economisch, ideologisch, sociaal en nog veel meer. En daarom is het zo van belang om nu wijs te handelen. Als we de golven (van verandering) niet leren begrijpen en ermee leren omgaan, lopen we het risico te verdrinken in die golven in plaats van erop te surfen.

Datgene wat de mensheid altijd zingeving gaf, is aan het veranderen. De traditionele kaders waarin we betekenis vonden - werk, religie, gemeenschap - worden door exponentiële technologie opnieuw gedefinieerd. Juist daarom moest ik dit boek schrijven. Eerst voor mezelf, toen voor jou. Want ik realiseerde me dat dit niet alleen mijn persoonlijke zoektocht was, maar een gedeelde uitdaging voor iedereen die probeert te navigeren in deze tijd van ongekende verandering.

Het resultaat is een brug tussen geschiedenis en toekomst geworden. Door uit te zoomen op de uitdijing van kennis, technologie en cultuur, kunnen we verbanden zien en beter begrijpen waar we naartoe gaan. Golven van Overvloed is mijn verkenning van structuren en patronen: hoe ze ontstaan, hoe ze zich ontwikkelen en hoe ze onze wereld vormen. Ik laat zien hoe vijf grote golven van verandering elkaar versterken en wat dat betekent voor ons dagelijks leven. Deze patronen hebben voorspellende waarde en helpen ons onze doelen scherper te stellen, de moraal die we willen naleven helderder te maken en de evolutie bewuster vorm te geven.

Ik benader dit bewust vanuit een breed perspectief: geen focus op één detail, geen AI functionaliteiten, maar een aaneenschakeling van macro-fenomenen tot een samenhangend wereldbeeld. De gekozen indelingen en tijdsperiodes dienen vooral als oriëntatiepunten. Ik denk in grote lijnen, patronen en trends, met als doel je te inspireren en te helpen jouw eigen visie aan te scherpen.

En ik benader dit vanuit een positief perspectief. We hebben allemaal een keuze hoe we tegen de wereld aankijken, en ik kies ervoor het glas halfvol te zien. Sterker nog: met de technologie van morgen hoeft het glas nooit meer leeg te raken. We leven in de meest welvarende, veilige en vrije tijd die de mensheid ooit heeft gekend. En die trend zet zich exponentieel voort, mits we wijs omgaan met de goddelijke potentie die we hebben ontketend.

Zo is dit boek mijn manifest geworden van datgene waar ik in geloof en waar ik elke dag invulling aan geef. Een fundament waarop hopelijk meer mensen zullen realiseren dat we allemaal moeten leren surfen op de golven van verandering. Want dat is wat ons te doen staat: surfend van golf op golf, in harmonie met de krachten die ons omringen. We moeten boven water blijven. Leven en genieten. Niet door te vechten tegen de golven, maar door er deel van uit te maken en tegelijkertijd te weten waar we naartoe navigeren.

Zoals Seneca het duizenden jaren geleden al wist: voor wie geen doel heeft, is geen enkele wind gunstig.

Veel plezier met het surfen door de golven van overvloed.

Patrick